Đau bụng kinh: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và phòng ngừa

Đau bụng kinh là hiện tượng phổ biến xảy ra trong những ngày hành kinh ở phụ nữ. Mức độ đau khác nhau ở mỗi người, có người chỉ đau mức độ nhẹ, nhưng có người lại đau nghiêm trọng hơn. Vậy cơn đau bụng kinh như thế nào là bình thường và khi nào cần thăm khám ngay?

Phân loại đau bụng kinh

Đau bụng kinh được phân thành hai loại là nguyên phát và thứ phát.

• Đau bụng kinh nguyên phát: chỉ những cơn đau mang tính lặp đi lặp lại vào mỗi chu kỳ kinh nguyệt và không do bệnh lý. Cơn đau thường bắt đầu khoảng 1-2 ngày trước kỳ kinh hoặc khi bắt đầu có kinh nguyệt.

Cơn đau bụng kinh nguyên phát thường kéo dài từ 24-48 giờ và giảm dần, có thể đi kèm các triệu chứng khác như đau mức độ nhẹ đến dữ dội ở vùng bụng dưới, lưng hoặc đùi; hoặc cảm thấy buồn nôn và nôn, mệt mỏi và thậm chí là tiêu chảy. Đau bụng kinh nguyên phát sẽ bắt đầu ngay sau khi nữ giới bắt đầu có kinh nguyệt, sau đó sẽ giảm dần khi phụ nữ già đi hoặc có thể chấm dứt hoàn toàn sau sinh con.

• Đau bụng kinh thứ phát: chỉ những cơn đau liên quan đến bệnh lý rối loạn hoặc nhiễm trùng ở cơ quan sinh sản nữ, chẳng hạn như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, lạc tuyến tử cung… Cơn đau bụng kinh thứ phát thường bắt đầu sớm hơn trong chu kỳ kinh và kéo dài hơn so với thông thường. Ngoài ra, chị em cũng sẽ không cảm thấy buồn nôn, nôn, mệt mỏi hoặc tiêu chảy.

Nguyên nhân gây đau bụng kinh

Bình thường, trứng sẽ rụng theo tính chất đều đặn hàng tháng. Trường hợp tinh trùng gặp trứng và thụ tinh, trứng đã thụ tinh sẽ di chuyển qua ống dẫn trứng để đến tử cung làm tổ và phát triển thành thai nhi. Nếu tinh trùng không gặp trứng và quá trình thụ tinh không xảy ra, tử cung sẽ co bóp để đẩy lớp niêm mạc và trứng ra khỏi cơ thể, được gọi là kinh nguyệt.

Khi thành tử cung co lại, mạch máu ở niêm mạc tử cung sẽ bị chèn ép, dẫn đến các mô trong tử cung bị thiếu oxy nên phóng ra các chất gây co thắt tử cung mạnh hơn khiến chị em cảm thấy đau hơn.

Bên cạnh đó, vào những ngày đầu hành kinh, cơ thể sẽ gia tăng sản xuất một chất trung gian hóa học khác có tên là prostaglandin. Chất này khiến cơ tử cung co bóp nhiều hơn với lực mạnh hơn, dẫn đến làm tăng mức độ đau trong khoảng thời gian này.